Logo


 

Indicatiestelling langdurige zorg draagt bij aan gelijke toegang tot zorg

Geplaatst op 07-04-2017  -  Categorie: Wlz

Om toegang tot de Wet langdurige zorg te krijgen, zijn toelatingscriteria vastgesteld. Zorgaanvragers doorlopen een vastgestelde procedure. Hoe ervaren de zorgaanvragers en professionals dit? Adviesbureau BMC ondervroeg 652 aanvragers (zorgvragers of hun naasten), 278 CIZ-medewerkers en 86 medewerkers van zorgkantoren. Een van de conclusies is dat zorgvragers en hun directe omgeving vaak positief zijn over de aanvraagprocedure bij het CIZ. Wel is er nog meer behoefte aan informatie over de toegangscriteria voor de Wlz.

Zorgvragers en naasten vaak positief over het aanvraagproces bij het CIZ 
Partners, familie en vrienden zijn vaak degenen die een zorgvrager adviseren om een indicatie voor de Wet langdurige zorg aan te vragen. Ook helpen zij vaak (bij 80% van de zorgvragers in dit onderzoek) bij het aanvragen van een indicatie bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Over het geheel genomen zijn zorgvragers en hun naasten positief over het aanvraagproces. Zij vinden dit klantgericht, zorgvuldig, snel en duidelijk. Wel missen zij informatie over de afhandeling van de aanvraag en zijn zij minder tevreden over de mate waarin CIZ-medewerkers meedenken over de zorg die zij nodig hebben. Ruim een derde van de aanvragers in het onderzoek vond het aanvragen van Wlz-zorg (heel) moeilijk.

Behoefte aan meer informatie over Wlz
Informatie over de Wlz is moeilijk te vinden, onduidelijk en/of onvolledig, volgens een op de vijf aanvragers en hun naasten. Zij missen vooral heldere informatie over de criteria om in aanmerking te komen voor de Wlz, de hoogte van de eigen bijdrage en over de wijze waarop de zorg aangevraagd moet worden.

Weinig gebruik van onafhankelijke cliëntondersteuning
De Wlz voorziet in ‘onafhankelijke cliëntondersteuning’ om aanvragers met een Wlz-indicatie te helpen bij het vinden en organiseren van passende zorg. De Wmo 2015 voorziet in cliëntondersteuning voordat een Wlz-indicatie is ontvangen. Bijna twee derde van de aanvragers in het onderzoek is hier echter niet mee bekend. Van degenen die hiermee bekend zijn, hebben 3 op de 5 gebruikt gemaakt van cliëntondersteuning. Onder meer deze onbekendheid leidt er ook toe dat één op de vijf aanvragers geen gebruik heeft gemaakt van een onafhankelijke cliëntondersteuner, maar daaraan wel behoefte had.

Medewerkers van het CIZ positief over indicatiestelling
Volgens de CIZ-medewerkers in het onderzoek verloopt de indicatiestelling over het algemeen goed. Ook vinden zij dat de beleidsregels voldoende houvast bieden om een indicatie te stellen. Wel merken medewerkers van het CIZ op dat het indiceren van een aantal groepen zorgvragers moeilijk kan zijn.

Veel mensen weten wat ze willen, zorg veelal naar keuze geleverd
Het grootste deel van de aanvragers weet vóór de aanvraag bij het CIZ al of zij de zorg thuis of in een instelling willen krijgen; zelfs ook naar welke instelling zij willen. Er resteert een kleine groep die met hulp van het zorgkantoor moet besluiten welke leveringsvorm en instelling het meest passend is. Bijna alle aanvragers in dit onderzoek krijgen de zorg daar waar zij die willen krijgen (thuis of in een instelling). Ook kan de meerderheid worden opgenomen in de instelling van voorkeur. Als dit niet mogelijk was, komt dit vooral door wachtlijsten. Onder de aanvragers die thuis willen wonen, is een kleine groep voor wie dit door de eigen gezondheidssituatie en de omstandigheden thuis, niet mogelijk is.

In praktijk weinig extra keuzevrijheid
De Wlz dient ook bij te dragen aan de keuzevrijheid van de zorgvragers, onder meer door het aanbieden van meerdere leveringsvormen thuis. Volgens de medewerkers van de zorgkantoren zijn de mogelijkheden om zorg vanuit de Wlz thuis te krijgen in de praktijk niet noemenswaardig toegenomen sinds 1 januari 2015. Zij noemen bijvoorbeeld als reden dat de zorg thuis niet doelmatig geleverd kan worden.

Publicatie onderdeel van landelijke evaluatie Hervorming Langdurige Zorg
Langdurige zorg kan vanuit verschillende wettelijke domeinen worden geboden: de Wet langdurige zorg (Wlz), de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo) en de Jeugdwet. Dit onderzoek focust op de toegang tot de Wlz. In de publicatie Toegang tot zorg vanuit de Wet langdurige zorg. Ervaringen van aanvragers en professionals beschrijft BMC Advies hoe de toegang tot Wlz-zorg wordt ervaren door zorgvragers, hun naasten en professionals, zoals de medewerkers van het CIZ en de zorgkantoren. Het rapport maakt onderdeel uit van de reeks van de landelijke evaluatie van de Hervorming Langdurige Zorg (HLZ) die het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) verricht op verzoek van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Klik hier voor het rapport.